Sommeltjes en Hommeltjes
Enige tijd terug heb ik
een opstelletje geschreven over de Sommeltjes van Texel en Wieringen. Dat heb ik
aan diverse mensen laten lezen, waaronder Lodewijk Dros. Die was bijzonder
gecharmeerd van het feit dat ik een oudere bron had aangehaald dan de bekende
publicatie van Pieter van Cuyck uit 1780. Mijn referentie gaat terug tot 1696,
het betreft een boek van een Texelse dominee dat gewoon op internet is te vinden
(Google
Books, zie pagina hiernaast). Het ging mij aanvankelijk vooral
om de manier waarop nauwelijks gefundeerde teksten worden overgeschreven door
latere schrijvers, waardoor zogenaamde 'volksverhalen' langzaam vorm krijgen. In
ieder geval heeft die opmerking van Ds. Magirus over de Hommeltjes die in de
holen der aarde zouden wonen geleid tot een artikel in trouw, waarna ik
vervolgens bij Spijkers met Koppen te gast ben gewwest. Daarna is er nog een
artikeltje in de Texelse Courant verschenen. Wie weet ooit nog wat aandacht bij
de Historische Vereniging Texel.
De dialectgroep van HVT heeft gesuggereerd dat de H van Hommeltjes een drukfout zou kunnen zijn. Is de oorspronkelijke tekst van Magirus misschien verkeerd in zijn boek terecht gekomen? Aart van den Brink heeft er enig onderzoek naar verricht. "Wat ik interessant vond is dat iemand opperde dat het handschrift van Magirus misschien tot onduidelijkheden heeft geleid. Dat handschrift had ik wel ergens. Maar zijn S is best heel duidelijk en als er al een fout zou zijn geweest, dan zou zijn H door een S kunnen zijn vervangen, maar dat is indertijd dus juist niet gebeurd." Aldus Van den Brink. Met andere woorden: de dialectgroep gebruikt ondeugdelijke argumenten om te twijfelen aan de betrouwbaarheid van de tekst van Magirus.
18 februari 2025. Mijn essay waarin een kritische beschouwing van de bronnen en een alchemistische duiding van de kaboutermannetjes.Paracelsus beschouwde dergelijke wezens als 'elementalen'van de aarde. | |
Op 26 februari 2025 een artikeltje van Lodewijk Dros in Trouw: De 'sommeltjesmythe' van Wieringen en Texel ontkracht: het waren 'hommeltjes'. | |
Op 28 februari 2025 schrijft Marcel Plaatsman over hetzelfde fenomeen in de Texelse Courant. 'Interview' met Lodewijk Dros. Wel grappig dat ik hier aangehaald word als historicus. Maar wat maakt het uit! | |
Programma van Vara/BNN met Dolf Jansen en Willemijn Veenhoven. Op 1 maart was ik bij hen te gast in Café Florin te Utrecht. Met dank aan Cato Arends voor de prettige voorgesprekken telefonisch. |